انواع رله و کاربرد آنها برای کمپرسور باد

رله نوعی کلید الکتریکی با سرعت بالا است که توسط یک مدار الکتریکی مجزا تحریک شده و کنتاکت های آن باز و بسته می شود. بوبین این کلید الکتریکی به روش های مختلفی مانند مکانیکی، حرارتی، مغناطیسی، الکترواستاتیکی و … تحریک می شود. زمانیکه خواسته باشیم با یک سیگنال ضعیف مداری را کنترل کنیم مانند روشن نمودن یک موتور الکتریکی و یا اینکه با همین سیگنال ضعیف چندین المان مختلف را در تابلو برق مدیریت نماییم از این محصول استفاده می کنیم. در این بخش به معرفی انواع رله در کمپرسور باد می پردازیم.

انواع رله برای راه اندازی کمپرسور باد

نقش انواع رله در کمپرسور باد

رله (راه انداز موتور) یکی از مهم ترین قطعاتی می باشد که بر روی موتور کمپرسور نصب می شود تا موتور کمپرسور باد بتواند شروع به کار کردن نماید. در واقع رله در موتور کمپرسور باد نقش مهمی دارد. در صورت عدم وجود رله بر روی موتور کمپرسور برای هر بار روشن شدن کمپرسور نیاز به یک عامل خارجی می باشد تا به وسیله آن بتوان موتور را روشن نمود. اما وقتی قطعه ای به نام رله بروی موتور نصب می شود این فرایند به صورت اتومات انجام می شود، و نیازی به عامل خارجی برای استارت زدن موتور وجود ندارد.

در بعضی از مواقع رله نیاز به یک یار کمکی دارد تا بتواند موتور را روشن کند که این نقش بر عهده خازن می باشد. زمانیکه موتور کمپرسور باد در اصطلاح زیر بار است (فشار زیادی بر روی موتور وجود دارد) برای استارت زدن نیاز دارد تا علاوه بر راه انداز (رله) خازن هم به کمکش بیاید و در واقع یک شوک بدهد تا موتور بتواند از زیر بار خارج شود و به کار خود ادامه دهد.

مشکلات احتمالی در رله کمپرسور باد

یکی از شایع ترین مشکلاتی که در رله کمپرسور بوجود می آید گیر کردن رله (relay) می باشد. وقتی اپراتور کمپرسور باد را روشن می کند با افزایش ولتاژ و راه نیفتادن موتور مواجه می شود. در این حالت اصطلاحا رله گیز کرده است. همانطور که در بالا گفته شد داخل رله کمپرسور باد پلاتین وجود دارد، در صورتیکه این پلاتین ها به یکدیگر بچسبند و گیر کند موتور به درستی نمی تواند استارت بزند و گیر می کند که در صورتیکه این گیر کردن برای مدت طولانی به وجود آید، سیم پیچ موتور را می سوزاند.

پس بهترین کار این است که به محض اینکه متوجه شدید موتور کمپرسور باد امپر می کشد و روشن نمی شود سریعا برق دستگاه را قطع کنید. در صورتیکه همراه با رله، خازن هم وجود داشته باشد، بعد از گیر کردن رله، خازن خواهد سوخت. بهترین راه حل برای اینکه بفهمید رله کمپرسور سالم است یا نه، تکان دادن رله می باشد.

وقتی رله کمپرسور را تکان می دهید اگر پلاتین ها سالم باشند باید صدایی از داخل رله بیاید که نشان دهنده آزاد بودن پلاتین هاست. اما در صورتیکه رله را تکان دادید و هیچ صدایی را نشنیدید، رله ایراد دارد و پلاتین ها گیر کرده اند. (این مورد بهترین راه برای تشخیص سالم بودن رله های سیمی می باشد.)

 

رله سیمی کمپرسور باد

در حال حاضر دو نوع رله در بین کمپرسور های باد بیشترین استفاده را دارد. رله سیمی و رله پتانسیل (جنرالی). البته رله های دیگری هم وجود دارند که استفاده کمتری دارند مانند رله سنگی و رله چتری. رله سنگی به دلیل اینک به صورت پشت سرهم نمی تواند موتور را راه اندازی کند زیاد مورد استفاده قرار نمی گیرد.

فقط در صورتیکه قیمت تمام شده کمپرسور باد کمتر شود از این رله استفاده می کنند. رله سنگی به نوعی طراحی شده است که بعد از هر بار خاموش و روشن کردن کمپرسور حداقل 2 دقیقه باید فاصله وجود داشته باشد تا بتواند کمپرسور را روشن کند در غیر این صورت رله گیر می کند. اما به دلیل قیمت پایین تری که نسبت به رله سیمی دارد مورد استفاده بعضی از تولید کنندگان قرار می گیرد.

 

نمونه رله سنگی

اما رله جنرالی کمپرسور باد …

در حال حاضر بهترین و قوی ترین رله موجود رله جنرالی (پتانسیل) می باشد که از کیفیت و کارایی فوق العاده ای برخوردار است. این رله راه انداز توانایی روشن کردن موتور کمپرسورهای باد از یک اسب تا 3  اسب را به راحتی دارد. در کنار این رله یک عدد خازن دایم کار و یک خازن استارت هم وجود دارد که قدرت رله را به حداکثر می رساند. به جرات می توان گفت هر نوع موتوری توسط این رله قابل راه اندازی می باشد. البته از لحاظ قیمت تفاوت زیادی با رله های سیمی و سنگی دارد. اما از لحاظ قدرت هم بسیار قوی تر از رله های دیگر می باشد.

نمونه رله پتانسیل (جنرالی) کمپرسور باد