خصوصیات مبردها شامل حرارت نهان تبخیر مبرد موثر و کار آمد،دمای جوش مبرد، دما و فشار بحرانی مبرد،گرمای ویژه مبرد مایع و فشار تقطیر و جوشش مبرد می باشد.
تا اواخر سال 1930 از گازهایی مانند آمونیاک دی اکسید کربن و دی اکسید سولفورد به عنوان ماده سرما زا در صنعت ایران پمپ مورد استفاده قرار می گیرد.مزیت این مواد قدرت سرمایی بالا و عدم تخریب لایه ازون می باشد اما سمی و قابل اشتعال و ناپایدار هستند.
در سال 1928 گازهای پایدار-غیر سمی وغیرقابل اشتعال که از ترکیب اتم های کلر-هیدروژن-فلوئور وکربن توسط آقای توماس میلچی در شرکت جنرال موتور امریکا تولید شد و تحولی بزرگ در صنعت ایران پمپ ایجاد گردید که این گازها با نام تجاری فریون معروف هستند.
سیال واسطه ای است که حرارت را از اواپراتور جذب کرده و در کندانسور آن را به محیط پس می دهد و این عمل با تقطیر و تبخیر آن صورت می گیرد.
1-دارای نقطه جوش پایینی باشد.
2-در صورت نشت به سهولت قابل تشخیص باشد.
3-قابل اشتعال نباشد. قابل انفجار نباشد.
4-سمی نباشد.
5-دارای گرمای نهان نسبتا بالایی باشد.
6-اکسیدکننده نباشد.
7-دارای پایداری شیمیایی باشد
روش مشخص کردن ماده سرمازا در صنایع تبرید به وسیله شماره گذلری آنها است که پیش از هر شماره که توسط شرکت سازنده مشخص می شود از حرف لاتین R که مخفف کلمه سرما زا (REFRIGERANT) می باشد استفاده می شود. مانند :R-12یاR-134a
1-cfc: از ترکیب اتم های کلر-کربن وفلوئور می باشد مانند:
R-12 R-11
2- CHFC: از ترکیب اتم های کلر-کربن-فلوئور و هیدروژن می باشد
3- HFC: از ترکیب اتم های کربن-فلوئور وهیدروژن می باشد.
4- HC: از ترکیب اتم های کربن و هیدروژن می باشد.
R-600
5- گازهای مخلوط: از دویا چند گاز با درصدهای معین تشکیل شده اند و مشخصه بارز این گازها عدد 5یا4 در ابتدای شماره شناسایی گاز می باشد مانند:
R-502=R-22+R-115 R-404a=R-125+R-134a+R-143a
6-مبردهای غیر عالی
مانند:R-718 آب R-717 آمونیاک
R-764 دی اکسید سولفور R-744 دی اکسید کربن
نکته: از خصوصیات مبردها CFC و HCFC می توان به دارا بودن اتم کلر -مخرب لایه ازون اشاره کرد که باید از چرخه مصرف خارج شوند و به جای آنها مبردهایی مانند HFC وHC و بعضی مبردهای مخلوط استفاده شوند که به عنوان غیر مخرب لایه ازون معروف هستند.
برای تشخیص کپسول های مخصوص حمل و نقل مواد سرما زا آنها را با رنگ های مختلف مشخص می کنند-این روش از به کار بردن اشتباهی یک مبرد به جای مبرد دیگر جلوگیری می کند
در اندازه های مختلف بین 2تا 75 کیلوگرم برای مصرف عرضه می شوند که نوع متداول موجود در بازار 13/5KGمی باشد.برخی از این سیلندرها مجهز به شیر دو طرفه بخار و مایع هستند که کاربرد این شیرها برای شارژ مبرد و جمع آوری آن -درون کپسول می باشد.یا در سیستم هایی که مبرد باید به صورت مایع شارژ شود استفاده می گردد.
این مبرد کاربرد زیادی در صنعت تبرید داشته از جمله کمپرسورهای گریز از مرکز -حلال ها-صنایع فوم سازی وشستشوی سیکل تبرید .اما به دلیل تخریب لایه ازون دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد وجایگزین آن در صنعت تبرید مبردهایی مانندR-23 و R-141bمی باشد.
پرمصرف ترین مبرد در دستگاههای سرد کننده خانگی وتجاری است ودر کمپرسورهای سیلندرپیستونی و دوار کاربرد فراوان دارد مانند یخچالها -فریزرها-آب سردکن ها-یخچال های ویترینی از جمله مبردهای جایگزین آن R-134 و R-600a می باشد.
این مبرد به طور فراوان در سیستم های تهویه مطبوع خانگی مانند کولر پنجره ای واسپیلت و دستگاههای تبرید با دمای پایین کاربرد دارد از مبردهای جایگزین R-407c و R-410a را می توان نام برد.
درسیستم های تبرید که احتیاجی به دمای پایین بین صفر تا -60 می باشد مورد استفاده قرار می گیرد مانند تونل های انجماد -دستگاههای بستنی ساز -فریزرهای بزرگ که از مبردهای جایگزین می توان به R-404aو R-507اشاره کرد.
جدول مبردهای مخلوط
امروزه به علت کثرت تولید کنندگان مبرد احتمال تقلب درآنها به صورت ترکیب با هوا و سایر گازها صدمات جبران ناپذیری به دستگاه تهویه وتبرید وارد می کند پس باید قبل از خرید مبرد از ترکیبات وخلوص آن آگاهی داشت که این این کار با استفاده از دستگاه تشخیص ترکیبات وخلوص مبرد این کار را انجام دهید که می تواند برای یک مبرد یا چندین نوع مبرد استفاده شود.
من متخصص و پژوهشگر در زمینه هوای فشرده و انواع کمپرسور باد هستم و سعی می کنم تا جدیدترین و کارامدترین اطلاعات را در خصوص صنعت هوای فشرده با شما به اشتراک بگذارم.